Zo voorkom je blessures

Druk op de borst

Druk op de borst, vaak omschreven als een knellend of vol gevoel, kan wijzen op een hartkwaal of zelfs een aankomende hartaanval. Het ongemakkelijke gevoel verspreidt zich vaak naar de armen, de nek en de kaak, en het hoeft niet lang aan te houden om op iets ernstigs te duiden. Sommige mensen hebben maar tijdelijk last van dit ongemak, dat weer verdwijnt als ze stoppen met lopen. Maar kortstondige, sporadische pijn is net zo veelzeggend als aanhoudende pijn.

Advies: Verzet geen (trainings)stap meer tot je je heeft laten nakijken door je huisarts, of liever nog door een cardioloog.

Licht gevoel in het hoofd en een onregelmatige hartslag

Deze symptomen kunnen duiden op een hartritmestoornis of een aangeboren hartafwijking die hypertrofische myopathie heet. Het lichte gevoel in het hoofd of de onregelmatige hartslag kan zich voordoen tijdens de training en/of tot twee uur daarna. Slecht getrainde of te zware mensen hebben een veel grotere kans op een hartkwaal, maar zelfs goed getrainde lopers moeten bedacht zijn op deze symptomen.

Advies: Een onregelmatige hartslag moet, net als pijn op de borst, grondig worden onderzocht. Zet je training stop tot je bij een cardioloog bent geweest.

Ongewone vermoeidheid

Als je snel naar adem snakt of bovenmatig uitgeput raakt tijdens een gewone training, zeker als dat zich een aantal dagen achter elkaar voordoet, denk dan niet zomaar dat er iets mankeert aan je manier van trainen. Dat zou kunnen, maar misschien is het iets anders. Lopers reageren vaak op een mindere prestatie met harder trainen en het verleggen van de pijngrens. Dat kan een groot risico betekenen als er iets serieus mis is.

Aanhoudende vermoeidheid kan duiden op hartproblemen, inspanningsastma, Lyme-ziekte, diabetes, chronisch vermoeidheidssyndroom (ME) of een groot aantal andere kwalen.

Advies: Voelt uw normale training plotseling een stuk zwaarder, halveer dan gedurende een week het aantal trainingskilometers. Doe in die periode ook geen intensieve trainingssessies. Je kan gewoonweg overtraind zijn. Als je zich na één of twee weken nog steeds vermoeid voelt, maak dan een afspraak met je huisarts.

Gelokaliseerde pijn in de botten

Waar het bij shin splints (pijn aan het scheenbeen, veroorzaakt door overbelasting) gaat om pijn in een relatief groot gebied, kan nauwkeurig aanwijsbare pijn duiden op een stress fractuur. Als spieren geïrriteerd raken, verspreidt die irritatie zich. Bij een stressfractuur kan je de vinger precies op de zere plek leggen. Als je deze pijn negeert, kan een stressfractuur uitmonden in een echte breuk. Dat betekent een langer genezingsproces en een langere periode niet kunnen lopen.

Advies: Als de pijn in je scheenbeen nauwkeurig te bepalen is, laat dan een botscan laat maken door een specialist.

Knobbels en bobbels op het onderbeen

Bij lopers kunnen twee bekende soorten kleine gezwellen voorkomen: knobbeltjes op de achillespees en bobbels aan de zijkant van de knie. Een knobbeltje op de achillespees duidt op tendinitis, een peesontsteking waardoor littekenweefsel wordt gevormd. De behandeling bestaat gewoonlijk uit fysiotherapie en rust; opereren is zelden noodzakelijk. De vorming van bobbels of cysten aan de zijkant van de knie houdt verband met scheurtjes in de meniscus. Hier bestaat de behandeling uit reparatie van de meniscus, waarna de cyste vanzelf zal verdwijnen.

Advies: Bezoek een orthopeed als je dergelijke zwellingen voelt. Schuif zo'n afspraak niet voor je uit: dat zou kunnen resulteren in een lange periode van gedwongen rust.

Klachten bij lopen in warm weer

Bevangen worden door de hitte is veel gemakkelijker te voorkomen dan te genezen. Vandaar dat het essentieel is om voor, tijdens en na het lopen bij hoge temperaturen veel te drinken. Dat wil zeggen: drink de hele dag door veel vocht; drink een uur voordat u gaat lopen een halve liter sportdrank of water; drink tijdens het lopen elke vijftien à twintig minuten 150 tot 350 milliliter vocht. Bedenk dat een goede conditie u niet immuun maakt voor dehydratie. De intensiteit van de inspanning is de belangrijkste factor. Daarom gebeurt het meestal tijdens wedstrijden dat mensen bevangen raken door de hitte. Dan ben je het meest geneigd om koste wat kost door te zetten.

Advies: Stop met lopen, zoek de schaduw op (liefst een auto of gebouw met airconditioning) en drink veel. Ga naar het ziekenhuis als de symptomen langer dan een paar minuten aanhouden. Daar kan men je extra vocht toedienen via een infuus en 'actief afkoelen' in een bad met ijs of koud water.

Hoofdpijn tijdens het lopen

Hoofdpijn die opkomt tijdens het lopen, kan ongevaarlijk zijn. Maar soms kan de pijn wijzen op een levensbedreigende aandoening, zoals een beschadiging van de hersenader of een verstopping van de kransslagaderen. Helaas is moeilijk vast te stellen wat de precieze oorzaak is: de symptomen kunnen dezelfde zijn. Omdat de oorzaak van de hoofdpijn mogelijk levensbedreigend is en de ernst van de symptomen niet altijd overeenkomt met die van de aandoening, moet elke hoofdpijn die zich voordoet tijdens lichamelijke inspanning serieus genomen worden. Deze hoofdpijn voelt vaak aan als migraine en gaat gepaard met misselijkheid en toenemende gevoeligheid voor licht.

Advies: Stop met lopen tot je bij je huisarts bent geweest.

Symptomen van verkoudheid en griep

Als je een beetje snotterig bent, is dat geen reden om een training over te slaan. Maar kijk uit met koorts, een pijnlijk gevoel in het lichaam en onbehaaglijkheid. Dat zijn tekenen van een serieuzere virusinfectie.

Advies: Neem het zekere voor het onzekere. Als de symptomen zich bij je allemaal boven de nek bevinden, kan je er wel van uitgaan dat je last heeft van een gewone verkoudheid. Een lichte training moet dan geen probleem zijn. Maar als de symptomen ook onder de nek voorkomen, zoals bij rillingen en spierpijn, dan heb je waarschijnlijk griep. In dat geval moet je niet meer lopen tot de klachten verdwenen zijn.

Amenorroe: uitblijven van de menstruatie

Bij vrouwen die intensief trainen en daarbij onvoldoende eten, kan de menstruatie wegblijven. Dat is op zichzelf niet schadelijk, maar het tekort aan oestrogeen dat amenorroe veroorzaakt, kan ook leiden tot botafbraak en osteoporose. Bij jonge vrouwen die lijden aan amenorroe, neemt de dichtheid van de botten af, juist in een periode dat hun lichaam bot zou moeten aanmaken. Als de botdichtheid ooit is afgenomen, komt deze nooit meer op het optimale niveau. Op latere leeftijd kan dat tot problemen leiden, als de botdichtheid vanwege ouderdom sowieso afneemt. Hoewel hardlopen de botdichtheid doet toenemen, kan het niet de botafbraak compenseren die veroorzaakt wordt door een tekort aan oestrogeen.

Advies: Ga naar je huisarts, een gynaecoloog of een voedingsdeskundige. Nogmaals: het is niet de zware training die amenorroe veroorzaakt, maar het tekort aan voldoende calorieën om die training te ondersteunen. Daarom kan een voedingsdeskundige uitkomst bieden.