Deze 7 voordelen van hardlopen maken je een beter mens

‘Het is een vertrouwen dat je in jezelf krijgt’, zegt Andrea Hansen, een 39-jarige personal coach die in 2000 begon met hardlopen na de diagnose multiple sclerose. Ze was aanvankelijk gaan hardlopen om de ziekte te vertragen, maar merkte al snel meer voordelen. Hansen beschrijft de mentale kracht die ze vindt door haar hardloopschoenen aan te trekken: ‘Als je ervaart dat je het kunt volhouden, dan groeit het vertrouwen in je eigen kunnen en merk je dat je iemand bent die obstakels kan overwinnen.’

Hansen kon dat vertrouwen goed gebruiken toen ze met haar gezin verhuisde van de stad naar het platteland. Ze kende daar niemand. ‘In het begin voelde ik me een vreemdeling in een vreemde wereld,’ herinnert Hansen zich. Alledaagse taken, zoals naar de supermarkt gaan, vergden meer energie. Maar in plaats van bij de pakken neer te zitten, vond ze die energie in de mentale kracht die ze als hardloper had opgebouwd.‘

Net zoals mijn lichaam tijd nodig had om zich aan te passen toen ik net begon met hardlopen, wist ik dat ik tijd nodig had om me aan de nieuwe situatie aan te passen.’ Twee maanden na de verhuizing praat ze alweer met vreugde en rust over haar nieuwe situatie. ‘Dankzij het hardlopen heb ik diep in mij de overtuiging dat alles goed zal komen.’

Hardlopen kan je ook helpen om pijnlijke, uitdagende ervaringen te leren waarderen. Dat zegt Rachid el Amrin, een 32-jarige militair die deelnam aan verschillende vredesmissies. Om de stress van het leven in oorlogstijd te verlichten, begon El Amrin rondjes om de basis van zijn eenheid te lopen, tot wel vier uur per keer. De eentonige routine bracht hem mentale rust en hielp hem zijn hoofd helder te houden te midden van chaos.

Toen El Amrin terugkeerde worstelde hij met posttraumatische stress, alcoholisme en zelfmoordgedachten. Maar wederom vond hij, tijdens het hardlopen, een manier om zich daar doorheen te vechten.

‘Als gevolg van hardlopen heb ik het kunnen volhouden en is het gelukt om een succesvol bedrijf op te bouwen en alle uitdagingen die ik ooit ben tegengekomen te lijf te gaan’, zegt El Amrin. ‘Mijn inzet was daarbij niet om te proberen de strijd te overwinnen, maar om mezelf alsmaar te herinneren aan de zin om te leven.’ El Amrin heeft inmiddels een nieuwe sportieve uitdaging gevonden: ‘Ik wil elk land van de wereld hardlopend doorkruisen.’ Tot nu toe staat de teller op acht. ‘Het gaat hierbij niet om het voltooien van het doel’, zegt hij. ‘Het gaat over de reis.’

Zes jaar geleden was de relatie van Carolien Strand met hardlopen niet bepaald innig: ‘Zelfs als ik achtervolgd zou worden zou ik nog niet hardlopen.’ Maar het plotselinge, onverklaarbare verlies van gezichtsvermogen in haar rechteroog, dwong haar om die relatie te heroverwegen. Haar oogarts gaf haar het advies om te gaan hardlopen. Ze pakte het op en loopt nog altijd hard.

Momenteel is ze 40 kilogram lichter, is ze vrij van alle kwaaltjes die haar vroeger in de weg zaten en heeft ze een dozijn halve, en één hele marathon gelopen. De positieve effecten die ze ondervond hebben haar aangezet om ook anderen aan te moedigen het op te pakken. Ze initieert op haar kantoor allerlei activiteiten op het gebied van gezondheid en wellness. Ze coachte een tiental collega’s die in 2017 de marathon van Amsterdam hebben gelopen. ‘Hardlopen gaf me het gevoel dat ik de controle over mijn eigen gezondheid terugkreeg. En dat inspireerde me om anderen hetzelfde te laten voelen. Ik denk dat iedereen in staat is om een positieve verandering teweeg te brengen.’

Een ander mentaal voordeel dat Strand heeft opgedaan met hardlopen: zelfvertrouwen. Ze beschrijft zichzelf als een meeloper in de tijd voordat ze begon met hardlopen.

‘Ik zette het geluk van de ander altijd boven dat van mijzelf’, herinnert ze zich. Toen ze regelmatig ging hardlopen – en de euforische effecten ervoer – besloot ze om meer prioriteit te geven aan zichzelf en haar eigen plezier. Het zelfvertrouwen dat ze voelt door te blijven hardlopen, versterkt haar mindset en heeft haar relaties met anderen aanzienlijk verbeterd. ‘Door beter voor mezelf te zorgen ben ik een betere moeder, grootmoeder en collega geworden.’

Wanneer je almaar dezelfde route neemt voor je looptrainingen, dan zul je op den duur steeds minder letten op de omgeving en kun je je gedachten richten op andere dingen. Het is een goede manier om in een flow te raken en te ervaren dat je tijdens het lopen creatief wordt in het oplossen van problemen. Onderzoek bevestigt dit: een onderzoek dat in 2011 in het Creative Research Journal verscheen toonde aan dat rustige duurinspanningen de creativiteit vergroot, zowel direct na de training als twee uur later.

Chris Poelma, een 52-jarige directeur van een kleine onderneming kan daarover meepraten. Naar eigen zeggen bedacht en ontwikkelde hij in korte tijd, tijdens zijn trainingen voor een marathon, liefst vijf verschillende startups. Voor Poelma, die nagenoeg elke dag begint met hardlopen en gemiddeld 80 kilometer per week loopt, biedt hardlopen een ongeëvenaard gevoel van mentale helderheid en een grenzeloze ruimte om problemen op te lossen. ‘Hoe moeilijker het probleem, hoe langer ik loop’, lacht hij. Hij herinnert zich een halve marathon waarin hij een win-win-oplossing ontwikkelde voor een handelspartner in het buitenland.

‘Op dagen dat ik niet hardloop zijn mijn gedachten minder helder. Ik kan moeilijker relativeren en niet zo creatief nadenken over beslissingen’, zegt Poelma. ‘Ik denk dat hardlopen je geest opent voor wat er al is.’

Veel doorgewinterde – en zelfs beginnende – hardlopers zullen je vertellen dat regelmatig hardlopen een heel goed gevoel (ook wel bekend als runner’s high) veroorzaakt. Dat wordt veroorzaakt door hormonen die endocannabinoïden worden genoemd. Dat positieve gevoel kan aanstekelijk werken.

Hoewel veel lopers in hun eentje trainen, zie je bij ontmoetingen toch de vriendelijkheid en kameraadschap van de sport terug. Dat kan in de vorm van een gedeelde glimlach, een opgestoken hand of een aanmoediging. Iemand die tijdens een wedstrijd struikelt zal door de medelopers weer op de been worden geholpen.

Dit gevoel van geestverwantschap kan een belangrijke motivatie zijn om te trainen. ‘Het heeft mij verslaafd aan hardlopen gemaakt,’ zegt Carolien Strand. Tijdens haar allereerste wedstrijd vond ze de ontmoetingen en praatjes met de andere deelnemers in het startgebied bijna net zo leuk als de wedstrijd zelf. ‘Ik besefte dat dit een positieve gemeenschap was waar ik graag deel van uit wilde maken.’

Ooit in een uitslagenlijst DNF (Did Not Finish) achter je naam zien staan, omdat je halverwege een loopevenement bent uitgestapt? Of buitenspel gezet door een onverwachte blessure? Of misschien net een waardeloze wedstrijd gelopen ook al heb je je daar vele weken lang op voorbereid?

Als je regelmatig sport zullen verschillende obstakels – zoals blessures, ziekten, slecht weer en zwaar parkoers – je vooruitgang kunnen afremmen en de meest zelfverzekerde, succesvolle atleten onder ons bescheiden maken. Wat te denken van Paula Radcliffe in de Olympische Marathon van 2004, toen ze op moest geven. Of de losse tussenzool in de schoen van Eliud Kipchoge in de marathon van Berlijn?

Elke hardloper met veel kilometers op de teller heeft genoeg tegenslagen ervaren om te weten dat geen hardloper immuun is voor de meest uiteenlopende ontberingen. Maar uiteindelijk zorgen juist die tegenslagen dat je een betere loper – en veerkrachtiger mens – zult zijn.