De gezondheidsvoordelen van duursporten als fietsen of hardlopen zijn niet te missen, maar leiden soms tot een extra fysieke reactie die je voorheen niet had. Deze reacties zijn over het algemeen geen reden tot alarm. Meestal gaat het om signalen dat je veel van je lichaam hebt gevraagd. Zit de inspanning erop en komt je lichaam tot rust, dan zullen ook deze tijdelijke problemen zichzelf oplossen.

1. Een zeurende hoest

Je passeert de finish na een wedstrijd over 5 kilometer of halve marathon en loopt gedurende enkele minuten daarna rond met een zeurende hoest, ook wel het hardloperskuchje genoemd. Dit is een gevolg van een vernauwing van de luchtwegen (bronchoconstrictie) en vergelijkbaar met wat er gebeurt bij mensen met astma. Dit kan iedereen overkomen.

De bronchoconstrictie kan het gevolg zijn van een inspanning die veel zwaarder is dan je gewend bent. De kleine spieren langs je longen raken in een kramp. Genetische gevoeligheid speelt hierbij ook een rol.

Deze klacht komt vaker voor aan het begin of einde van het hardloopseizoen, als mensen nog niet in topvorm zijn. Koude en/of droge omstandigheden kunnen de klachten versterken. De luchtwegen moeten dan harder werken om de ingeademde lucht te bevochtigen. Ze kunnen uitgedroogd en geïrriteerd raken, wat leidt tot vernauwing en die hinderlijke hoest. Ademen door een dunne sjaal kan helpen.

2. Bloedsmaak proeven

Je ramt de laatste heuvel op in een 10-kilometerwedstrijd en je proeft een metaalachtige smaak achterin je keel. Dat is het gevolg van kapotte rode bloedcellen. Als je jezelf over een grens pusht, dan raken sommige rode bloedcellen beschadigd en komt er wat hemoglobine en ijzer vrij. Daarom proef je iets van metaal in je mond. Tijdens heel zware inspanningen kunnen rode bloedcellen ook in de longblaasjes lekken.

Normaal gesproken verdwijnt de bloedsmaak snel en is er niets aan de hand. Als het niet verdwijnt, of je proeft het zonder jezelf in te spannen, dan is het slim een arts te raadplegen om onderliggende gezondheidsproblemen (zoals infecties) uit te sluiten.

3. Loopneus

Heb je elke keer als je hardloopt last van flinke snottebellen? Meestal wordt rhinitus (loopneus) als gevolg van inspanning erger als het koud is en in tijden dat er sprake is van veel allergenen, zoals bij hooikoorts. Je neus raakt geïrriteerd en extra slijmproductie is het gevolg. Sommige wetenschappers beweren dat luchtvervuiling de productie van neusvocht aanjaagt. Dat zou verklaren waarom je neus in de buitenlucht druipt als een lekke kraan, maar binnen op de loopband droog blijft.

4. Je moet naar de wc... en wel nú

Soms kun je, voorafgaand aan een grote wedstrijd, last hebben van obstipatie - deze tips kunnen je daarbij helpen. Wat vaker voorkomt bij hardlopers is plotselinge aandrang tijdens een training of wedstrijd. Dit is het gevolg van het schokken van de ingewanden door de loopbeweging. Je riskeert maag-darmproblemen als je veel suikerhoudende voedingsmiddelen naar binnen werkt, terwijl de bloedtoevoer van je spijsverteringsstelsel zo ongeveer stilligt. Op dat moment eisen de hardwerkende spieren in hun honger naar zuurstof zo’n beetje al het bloed op. Kopjes koffie vooraf kunnen de problemen verergeren.

Je kunt de klachten verminderen door je eetgewoonten te veranderen. Dit kun je het beste eten voor het hardlopen.

5. Gekmakende jeuk

Je bent drie minuten aan het lopen en je dijen beginnen als een gek te jeuken. In sommige gevallen is de oorzaak een droge huid. Het kan ook een natuurlijke reactie zijn op de warming-up, wanneer haarvaten en slagaders snel uitzetten en nabijgelegen zenuwen stimuleren. Bij sommige mensen is er sprake van urticaria, een allergische reactie op de inspanning. Dit kan jeuk en blozen veroorzaken, evenals netelroos en – in extreme gevallen – ademhalingsproblemen.

Als de verschijnselen zeer hinderlijk zijn, kan je arts epinefrine voorschrijven. Dit middel heeft wel enkele mogelijke bijwerkingen, zoals vermoeidheid, slapte en hartritmestoornissen. Als het gewoon jeuk is, voorkom met bodylotion dat de huid uitdroogt en doe een geleidelijke warming-up. En krab desnoods even.

6. Hoofd vol mist

Je hebt een lange duurloop achter de rug en kun niet meer achterhalen waar je de auto hebt geparkeerd, en... hoe zag-ie er ook alweer uit? Na een lange, stevige lichamelijke inspanning is dat mistige gevoel in je hoofd niet ongebruikelijk. De oorzaak is een tekort aan glycogeen: de enige brandstofvoorraad voor je hersenen is leeggeroofd door de spieren. Keer terug naar de werkelijkheid door zo snel mogelijk een hersteldrankje en een snack te nemen.