Hoeveel extra leven levert hardlopen op?

In de afgelopen paar jaar is hardlopen niet altijd positief in het nieuws geweest. Op een zeker moment leefde zelfs het idee dat alles wat je meer deed dan rustig joggen, schadelijk was voor je hart en je een vroege dood zou bezorgen. Veel van dat soort berichten zijn volgens mij misleidend.

Toch hadden ze grote invloed, wat wordt geïllustreerd door het feit dat het aantal finishers in wegwedstrijden in de VS voor het derde opeenvolgende jaar was gedaald, om precies te zijn van 17.114.800 in 2015 tot 16.957.100 in 2016. De piek lag overigens in 2013 met meer dan 19 miljoen deelnemers aan hardloopevenementen die de finish bereikten. 2013 was ook het jaar dat de bangmakerij over de negatieve gevolgen van hardlopen op zijn hevigst was.

Het zet mij aan om een tegengeluid te laten horen. Er is namelijk veel goed nieuws te melden over de gevolgen van hardlopen. Neem bijvoorbeeld het overzichtsartikel dat maart vorig jaar in Progress in Cardiovascular Diseases is verschenen. Daarin werd gesteld dat hardlopen een factor van belang is voor de levensduur. De conclusie: hardlopers leven langer. Ook opvallend: die conclusie is getrokken door twee onderzoekers (Duck Lee en Carl Lavie) die eerder artikelen schreven waarin de gevaren van te veel hardlopen aan de orde waren. De kern van het bewijs dat hardlopers ouder worden, komt voort uit grootschalige epidemiologische studies die suggereren dat de grootste gezondheidsvoordelen van hardlopen zijn te verwachten bij een geringe trainingsomvang.

Drie jaar levenswinst

Maar er zijn meer interessante aanvullende inzichten en analyses. Hoeveel extra leven levert hardlopen op? Het laat zich lastig onderzoeken. Maar door andere factoren gelijk te houden, is er toch een schatting van die waarde te geven. Verschillende onderzoeken komen uit op ongeveer drie jaar levenswinst. Opmerkelijk is dat het ook geldt voor hen die op relatief hoge leeftijd zijn begonnen met hardlopen.

Niet iedereen is van deze cijfers onder de indruk. Ze brengen in dat drie jaar extra leven weinig toegevoegde waarde heeft als je als al die tijd hebt besteed aan hardlopen. Tegen hen zou ik willen zeggen dat hardlopen vaak erg plezierig is, en dat ik die extra tijd heel graag zou willen hebben, zelfs als ik het in zijn geheel aan hardlopen zou moeten besteden.

7 extra uren per elk uur hardlopen

Maar de berekening klopt niet, zoals ook de onderzoekers aangeven. Stel je voor dat je 50 jaar lang 2,5 uur per week zou hardlopen. Als je die tijd achter elkaar zou plakken, dan kom je tot iets minder dan 9 maanden. Hun conclusie is dan ook dat elk uur hardlopen je, per saldo, zeven extra uren leven geeft.

Bedenk wel dat dit geldt voor relatief kleine hoeveelheden hardlopen. Het voordeel neemt af naarmate je meer kilometers gaat maken. Dat zal geen probleem zijn, want wie bijvoorbeeld 150 kilometer in de week hardloopt doet dat niet om oud te worden, maar hoogstwaarschijnlijk om een andere reden, namelijk: plezier.

Gezondheidsrisico's

Om te beoordelen hoe het effect van hardlopen zich verhoudt tot andere grote gezondheidsdeterminanten, zijn de onderzoekers aan het rekenen geslagen met de gegevens 55.000 mensen. Het stelde ze in staat uitspraken te doen over de gezondheidsrisico’s en de kans op vroegtijdig overlijden. Zo stellen ze dat als iedereen die nu rookt daar onmiddellijk mee zou stoppen, het percentage vroegtijdige sterfgevallen met 11 procent zou afnemen. En als alle mensen met overgewicht hun BMI (body mass index) onder de 25 zouden krijgen, dan zou daarmee 8 procent van de vroegtijdige sterfgevallen worden voorkomen. Nummer twee op de lijst van gezondheidsfactoren is hoge bloeddruk, met 15 procent. En de grootste risicofactor van allemaal? Dat is, met 16 procent, een leven zonder hardlopen.

Andere vormen van beweging

Hoe zit het met andere vormen van beweging? Hardlopen scoort zeker punten vanwege het gemak, maar het heeft ook een uniek grote impact op het lichaam in vergelijking met de meeste andere veelvoorkomende vormen van lichaamsbeweging.

Vroegtijdig overlijden

Het is natuurlijk zo dat je niet zult sterven aan de gevolgen van hardlopen als je nooit hardloopt. Maar dat wil niet zeggen dat je kans op vroegtijdig overlijden afneemt. Toen in 2013 de onderzoeken die suggereerden dat hardlopen slecht voor je is veel aandacht kregen, was ik zeer kritisch op de tekortkomingen in die tabellen en grafieken. Het is niet zo dat ik de resultaten van de meer recente onderzoeken, die positiever zijn over de gevolgen van hardlopen, voor zoete koek neem. Ook hier hou ik oog voor de tekortkomingen. Zo kun je met betrekking tot de bovenstaande berekeningen inbrengen dat ze zijn gebaseerd op de gegevens die de proefpersonen zelf invulden op de vragenlijsten. En die wijken mogelijk af van ze feitelijk aan hardlopen en overige activiteiten hebben gedaan.

Ik ga dus niet beweren dat hardlopen precies 2,5 keer beter is dan andere vormen van beweging. Maar het is wel goed en stimulerend om enkele uitkomsten te zien die positief zijn over de gezondheidsvoordelen van hardlopen. Hopelijk wordt hierdoor de dalende trend in de statistieken van de wegwedstrijden omgebogen en zijn er volgend jaar meer finishers dan dit jaar.

Tekst: Alex Hutchinson